Mystery of Tiger Killings in India

ಅಂಕಣ - ಜೀವ ಮಂಡಲ

ವಾರ್ತಾಭಾರತಿ

ಕನ್ನಡ ದಿನಪತ್ರಿಕೆ

  

ವ್ಯಾಘ್ರ ಹತ್ಯೆಯ ನಿಗೂಢಗಳು

ಶನಿವಾರ - ನವೆಂಬರ್ -20-2010

¦æAiÀÄ NzÀÄUÀgÉÃ.... §ºÀ¼À ªÀµÀðUÀ¼À £ÀAvÀgÀ ªÀÄvÉÛ ¤ªÀÄä ªÀÄÄAzÉ §gÀÄwÛgÀĪÀÅzÀÄ ¤dPÀÆÌ ¸ÀAvÉÆõÀzÀ ¸ÀAUÀw. £Á¯ÉÌöÊzÀÄ ªÀµÀðUÀ¼À »AzÉ `¨sÀÆ«ÄVÃvÉ' CAPÀtªÀ£ÀÄß ¤°è¹zÀ ªÉÄÃ¯É ªÀÄvÉÛ ºÉZÀÄÑ PÁ® ¤ªÀÄä ªÀÄÄAzÉ ¤®è¯ÁVgÀ°®è. F £ÀqÀÄªÉ ªÀÄvÉÛ CAPÀt DgÀA©ü¸ÀĪÀ «µÀAiÀÄzÀ°è ªÁvÁð¨sÁgÀwAiÀÄ `¸ÀÄ¢Ý ¸ÁgÀy' UɼÉAiÀÄ §²Ãgï ªÀÄvÀÄÛ £À£Àß £ÀqÀÄªÉ MvÁÛAiÀÄ-¨sÀgÀªÀ¸ÉUÀ¼À «¤ªÀÄAiÀÄ £ÀqÉzÉà EvÀÄÛ. PÉÆ£ÉUÉ £ÀªÀÄä ¸ÀA§AzsÀ QvÉÛà ºÉÆÃUÀĪÀ ¹Üw vÀ®Ä¦vÀÄÛ. FUÀ ¸ÀjºÉÆÃUÀ§ºÀÄzÉAzÀÄ ¨sÁ«¹zÉÝãÉ. EgÀ° ©r,

ºÉÆgÀl°èUÉ

»AwgÀÄUÀĪÀÅzÉÃ

¥ÀAiÀÄtzÀ UÀÄj! C®èªÉÃ?

ªÀÄÄA¢£À PÉ®ªÀÅ ªÁgÀ £ÀªÀÄä fêÀeÁ®zÀ §ºÀÄzÉÆqÀØ PÉÆArAiÀiÁzÀ ºÀÄ°UÀ¼À §UÉÎ ªÀiÁvÁqÀ¨ÉÃPÉA¢zÉÝãÉ. ºÉzÀgÀ ¨ÉÃr. F ªÀiÁvÀÄUÀ¼ÀÄ CªÀÅUÀ¼À fêÀ£À PÀæªÀÄ, DºÁgÀ, ²PÁj ¸ÁªÀÄxÀåð, £ÀgÀ¨sÀPÀëPÀvÉ, ¸ÀAPÉÆÃZÀ ¥ÀæªÀÈwÛ, ¸ÀAvÁ£ÉÆÃvÀàwÛ, EvÁå¢ wÃgÁ ªÉÊAiÀÄQÛPÀªÁzÀ «ªÀgÀUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀÄ EgÀĪÀÅ¢®è. KPÉAzÀgÉ EªÀÅUÀ¼À£ÀÄß PÀÄjvÀ £À£Àß w¼ÀĪÀ½PÉAiÀÄÆ`¥sÀ¸ïÖ ºÁåAqï' C®è. §gÀªÀtÂUÉAiÀÄ CUÀvÀåPÉÌ vÀPÀÌAvÉ C®è°è EªÀ£ÀÄß ¥Àæ¸ÁÛ¦¸À§ºÀÄzÉà «£ÀºÀ CzÀ£Éßà ¥ÀÅgÁtªÉA§AvÉ §gÉAiÀÄĪÀ D¸ÀQÛ £À£ÀV®è. DgÀA¨sÀ¢AzÀ®Æ J®ègÀ°è EzÀÝAvÉ ªÀÄvÀÄÛ EzÀݵÉÖà ©üÃw, PÀÄvÀƺÀ®UÀ¼ÀÄ £À£Àß®Æè EzÀݪÀÅ. fªÀiï PÁ¨ÉðlÖgÀ J¯Áè £ÀgÀ¨sÀPÀëPÀUÀ¼À£ÀÄß PÀ£ÀßrÃPÀgÀt UÉƽ¸ÀĪÁUÀ §ºÀÄ¥Á®Ä PÀÄvÀƺÀ®UÀ¼ÀÄ vÀtÂzÀÄ, ¸ÀzsÀåPÉÌ CzÉà ¥Áæt «£Á±ÀzÀAa£À°è PÀĽvÀÄ, ¸ÀéAvÀ fêÀ ©üÃwAiÀÄ £ÉgÀ½£À°è §zÀÄPÀÄwÛgÀĪÀÅzÀ£ÀÄß £ÉÆÃrzÁUÀ CAiÉÆåà J¤¸ÀÄwÛzÉ. CA¢¤AzÀ CªÀÅUÀ¼À §UÉÎ ¸ÀºÁ£ÀĨsÀÆw ¨É¼ÉAiÀÄÄwÛzÉ. eÉÆvÉUÉ SÁ¬Ä¯É ©zÀÝ ZÀPÀæªÀwðAiÀÄ £É£À¥ÁUÀÄvÀÛzÉ.

EgÀ°, F ZÀPÀæªÀwðAiÀÄ §UÉÎ ªÀÄÄAzÉ ªÀiÁvÀ£ÁqÉÆÃt. ¸ÀzsÀåPÉÌ £ÉÃgÀªÁV «µÀAiÀÄPÉÌ §gÉÆÃt...

EwÛÃZÉUÉ ¨sÁgÀvÀzÀ°è ºÀÄ°UÀ¼ÀÄ vÀÄA¨Á ¸ÀzÀÄÝ ªÀiÁqÀÄwÛªÉ. ¨Á¬Ä EgÀĪÀªÀgÀ ªÀÄ£À«, PÀÆUÁl, aÃgÁlUÀ¼ÀÄ ¸ÀzÀÄݪÀiÁqÀ¢zÀÝgÀÆ F ªÀÄÆPÀ ºÀÄ°UÀ¼À UÀzÀÝ® vÁgÀPÀPÉÌÃjzÉ. vÀªÀÄä ¸ÀASÉåAiÀÄ£ÀÄß ºÉaѹPÉÆAqÉÆÃ, F ºÉZÀѼÀzÀ PÁgÀt¢AzÀ DºÁgÀzÀ PÉÆgÀvÉAiÀiÁV MAzÉgÀqÀÄ ¸ÀܽÃAiÀÄ zÀ£ÀPÀgÀÄUÀ¼À£ÀÄß »rzÀÄ wAzÉÆà CªÀÅ ¸ÀzÀÄÝ ªÀiÁrzÀÝgÉ ¸ÀAvÉÆõÀ ¥ÀqÀ§ºÀÄ¢vÀÄÛ. zÀ£À PÀ¼ÉzÀÄPÉÆAqÀ ªÀiÁ°ÃPÀ¤UÉ GzÁgÀªÁV ¥ÀjºÁgÀªÀ£ÀÆß PÉÆqÀ§ºÀÄ¢vÀÄÛ. DzÀgÉ F ¥Á¥ÀzÀ ºÀÄ°UÀ¼ÀÄ ¸ÀvÀÄÛ ¸ÀzÉÝ©â¸ÀÄwÛªÉ. EwÛÃZÉUÉ ¨sÁgÀvÀ PÀ¼ÉzÀÄPÉÆAqÀ ºÀÄ°UÀ¼À ¸ÀASÉå ºÀwÛgÀ ºÀwÛgÀ 832 PÉÌÃjzÉ. EzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉà MAzÀÄ ‘£ÁUÀjPÀ’ C¤¹PÉÆAqÀ ¸ÀªÀiÁdzÀ `£ÉÊwPÀ ªÀiˮ咪À£Éßà ¥Àæ²ß¸ÀĪÀ «µÁzÀ¤ÃAiÀÄ CA±À.

§ºÀ¼À »AzÉ dUÀwÛ£À 30 zÉñÀUÀ¼À°è vÀªÀÄä ¸ÀAvÁ£ÀªÀ£ÀÄß ºÉÆA¢zÀÝ F ºÀÄ° ¥Àæ¨ÉÃzsÀ 20£Éà ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ DgÀA¨sÀzÀ°è ¨sÁgÀvÀ°èAiÉÄà MAzÀÄ ®PÀëzÀ¶ÖªÉ JAzÀÄ CAzÁdÄ ªÀiÁqÀ¯ÁVvÀÄÛ. F ¸ÀASÉå PÀæªÉÄÃt 13 zÉñÀUÀ½UÉ ¸ÀAPÀÄavÀUÉÆAqÀÄ, C°èAiÀÄÆ CªÀÅUÀ¼ÀÄ C¥ÁAiÀÄzÀ CAZÀ£ÀÄß vÀ®Ä¦zÁUÀ, JZÉÑvÀÛ «±Àé ¸ÀªÀÄÄzÁAiÀÄ EªÀ£ÀÄß ¸ÀAgÀQë¸À®Ä eÁUÀwPÀ AiÉÆÃd£ÉAiÀÄ£ÀÄß gÀƦ¹vÀÄ. CzÀgÀ ¥sÀ®ªÁV 1973gÀ°è, CA¢£À ¥ÀæzsÁ¤ ²æêÀÄw EA¢gÁUÁA¢üAiÀĪÀgÀ UÀA©üÃgÀ PÁ¼Àf¬ÄAzÁV ‘¥ÁæeÉPïÖ mÉÊUÀgï’JA§ ºÀÄ° ¸ÀAgÀPÀëuÁ AÉÆÃd£É  gÀÆ¥ÀUÉÆArvÀÄ. CAzÀÄ ¨sÁgÀvÀzÀ°è MmÁÖgÉAiÀiÁV 1827 ºÀÄ°UÀ½ªÉ JAzÀÄ ¸ÀPÁðgÀ C¢üPÀÈvÀªÁV ºÉývÀÄÛ. C°èAzÀ ªÀÄÄA¢£À 4-5 ªÀµÀðUÀ¼À°è ¨sÁgÀvÀzÀ°è ºÀÄ°AiÀÄ£ÀÄß ºÉÆA¢gÀĪÀ PÁqÀÄUÀ¼É¯Áè ‘ºÀÄ° ¸ÀAgÀPÀëuÁ ¥ÁPÀÄð’UÀ¼ÁzÀªÀÅ. EzÀPÁÌV ¥ÀævÉåÃPÀ DqÀ½vÀ ªÀÄvÀÄÛ ºÀtPÁ¹£À ªÀåªÀ¸ÉÜ ªÀiÁqÀ¯Á¬ÄvÀÄ. F £ÀqÀÄ«£À 37 ªÀµÀðUÀ¼À°è ¸Á«gÁgÀÄ PÉÆÃn gÀÆ¥Á¬Ä zÉòÃ-«zÉòà ºÀtªÀ£ÀÄß ¤Ãj£ÀAvÉ ºÀj¸À¯Á¬ÄvÀÄ. EzÀPÁÌV ®PÀëUÀ½UÉ ºÀwÛgÀzÀ ¸ÀASÉåAiÀÄ°è ¹§âA¢AiÀÄ£ÀÄß ¸ÀȶָÀ¯Á¬ÄvÀÄ. ºÁUÉà PÉ®ªÀÅ ªÀÄA¢ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀPÀgÀÆ ºÀÄnÖPÉÆAqÀgÀÄ. DzÀgÉ CAwªÀĪÁV 12£Éà ¥sɧæªÀj, 2008 gÀAzÀÄ ªÀÄAr¸À¯ÁzÀ C¢üPÀÈvÀ ¸ÀPÁðj ªÀgÀ¢AiÀÄÄ ¨sÁgÀvÀzÀ°è MmÁÖgÉ 1411 ºÀÄ°UÀ½gÀĪÀÅzÁV ºÉývÀÄ.

E°è ªÀÄ£ÀĵÀå ªÀiÁvÀægÀ°è ¸ÀºÀdªÁV ºÀÄlÄÖªÀ ¥Àæ±ÉßUÀ¼ÉAzÀgÉ: F 37 ªÀµÀðUÀ¼À CªÀ¢üAiÀÄ°è ªÉÄÃ¯É ºÉýzÀ ¸Á«gÁgÀÄ PÉÆÃn ºÀt, ®PÁëAvÀgÀ ¹§âA¢, PÁ¬ÄzÉ-PÁ£ÀÆ£ÀÄUÀ¼ÀÄ, C¥ÁgÀ ªÀiÁ£ÀªÀ±ÀæªÀÄ, C¸ÀASÁåvÀ ºÀÄ° ¥ÉæëÄUÀ¼À ¨ÉA§® J®èªÀÇ PÀÆr ¸Á¢ü¹zÀÄÝ K£À£ÀÄß? EªÀgÉà ºÉüÀĪÀ ¥ÀæPÁgÀ.... EzÀÝ ºÀÄ°UÀ¼À°è 416 ºÀÄ°UÀ¼À£ÀÄß PÀ¼ÉzÀÄPÉÆArzÉÝÃ?

F ºÀÄ°UÀ¼À zÀÄgÀAvÀPÉÌ ¸ÀA§A¢ü¹zÀAvÉ JgÀqÀÄ ¸ÀgÀ¼À ¥Àæ±ÉßUÀ½ªÉ: EªÀÅ PÀtägÉAiÀiÁVzÀÄÝ ºÉÃUÉ? EzÀPÉÌ ºÉÆuÉUÁgÀgÀÄ AiÀiÁgÀÄ?

E°è ¸ÀzsÀåPÉÌ EªÀgÀÄ PÉÆqÀÄwÛgÀĪÀ CAQ-CA±ÀUÀ¼À£ÀÄß CAvÁgÁ¶ÖÃçAiÀÄ ªÀ£Àåfë ¸ÀAWÀl£ÉUÀ¼ÀÄ M¥ÀÅàwÛ®è. GzÁºÀgÀuÉUÉ, «±Àé ªÀ£Àåfë ¤¢ü (WWF) vÀ£Àß EwÛÃa£À ªÀgÀ¢AiÀÄ°è Erà dUÀwÛ£À°è ºÉZÉÑAzÀgÉ 3200 ºÀÄ°UÀ½gÀ§ºÀÄzÀÄ JAzÀÄ ºÉýzÉ. F ªÉÆvÀÛ EA¢£À ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 13 zÉñÀUÀ½UÉ ºÀAZÀ®àqÀÄvÀÛzÉ. ºÁUÁzÀgÉ ¨sÁgÀvÀzÀ°è EªÉ J£À߯ÁUÀÄwÛgÀĪÀ ºÀÄ°UÀ¼À ªÉÆvÀÛ JµÀÄÖ ¸Àj? ºÁUÉà ªÉʯïØ ¯ÉÊ¥sï ¥ÉÇælPÀë£ï ¸ÉƸÉÊn D¥sï EArAiÀÄiÁ 1994-2007gÀ £ÀqÀÄªÉ ¸ÀĪÀiÁgÀÄ 832 ºÀÄ°UÀ¼ÀÄ PÉÆ®è®ànÖªÉ JAzÀÄ ºÉýzÉ. F ºÉZÀÄѪÀj ºÀÄ°UÀ¼ÀÄ AiÀiÁªÀÅ? EªÀÅ ºÉÃUÉ PÉÆ®è®àlÖªÀÅ? AiÀiÁjAzÀ?

F ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ £ÀªÀÄä CgÀtå, ¥Éǰøï E¯ÁSÉAiÀÄ ©Uï ¨Áæ¸ïUÀ¼ÀÄ, ¥Àæw¶×vÀ ªÀ£Àåfë ¸ÀAWÀl£ÉUÀ¼ÀÄ, UÀÆqsÁZÁgÀ E¯ÁSÉ ºÁUÀÆ ««zsÀ vÀ¤SÁ ¸À«ÄwUÀ¼Éà ªÉÆzÀ¯ÁzÀ ¥Àæ¨sÀÄvÀézÀ CAUÀUÀ¼ÀÄ F ¥Àæ±ÉßUÀ½UÉ vÀÄA¨Á ¸ÀgÀ¼ÀªÁV GvÀÛj¸ÀÄvÀÛªÉ. GzÁºÀgÀuÉUÉ: ºÉÃUÉ? JAzÀgÉ: §AzÀÆPÀ¢AzÀ UÀÄAqÀÄ ºÉÆqÉzÀÄ, ºÀÄ° wAzÀÄ©lÖ ªÀiÁA¸ÀPÉÌ «µÀ ¨Égɹ, ªÀiÁA¸ÀzÀ GAqÉAiÀÄ°è ¹rªÀÄzÀݤßj¹, mÁæ¥ïUÀ¼À£ÀÄß C¼ÀªÀr¹ CxÀªÁ/ªÀÄvÀÄÛ ¸ÀA±ÉÆÃzsÀ£ÉAiÀÄ ºÉ¸Àj£À°è CgÀªÀ½PÉ ªÀÄzÀÝ£ÀÄß ºÉÆqÉzÀÄ..., EvÁå¢. KPÉ? JAzÀgÉ: ºÀtPÁÌV, QÃwðUÁV...., EvÁå¢. AiÀiÁgÀÄ? JAzÀgÉ: PÀ¼Àî ²PÁjzÁgÀgÀÄ, PÀ¼Àî¸ÁUÁtÂPÉzÁgÀgÀÄ, ¸ÀA±ÉÆÃzsÀPÀgÀÄ EvÁå¢. E°è£À PÉÆ£ÉAiÀÄ ¥Àæ±ÉßUÉ GvÀÛj¸ÀĪÁUÀ ¸Àé®à MwÛ ºÉüÀĪÀ CA±ÀªÉAzÀgÉ `¸ÀܽÃAiÀÄ ¨ÉÃmÉUÁgÀgÀÄ', E£ÀÆß ªÀÄÄRåªÁV `mÉæʨïì'.  EzÀgÀ »A¢gÀĪÀ AiÀiÁªÀ CA±ÀUÀ¼À£ÀÆß CªÀgÀÄ ¥Àæ¸ÁÛ¦¸À®Ä ºÉÆÃUÀĪÀÅ¢®è. CªÀjUÉ EzÉÆAzÀÄ C£ÁªÀ±ÀåPÀ vÁAwæPÀ vÉÆqÀPÉà ºÉÆgÀvÀÄ, EzÀgÀ »A¢gÀĪÀ fêÀAwPÉ, ¸ÀA¸ÀÌÈw, ±ÉÆõÀuÉ AiÀiÁªÉÇAzÀÆ PÁtĪÀÅ¢®è. £À£ÀUÀ¤ß¹zÀAvÉ F PÁgÀt¢AzÀ¯Éà ¨sÁgÀvÀzÀ¯ÁèUÀ°Ã ¨ÉÃgÉÆAzÀÄ zÉñÀzÀ¯ÁèUÀ°Ã ºÀÄ°UÀ¼ÀÄ ºÉZÀÄÑ PÁ® G½AiÀÄĪÀÅ¢®è.

EgÀ°, EªÀÅ ZÀZÁðºÀð CA±ÀUÀ¼Éà DzÀgÀÆ CzÀQÌ£ÀÆß PÁ® PÀÆr§A¢®è. KPÉAzÀgÉ, `fêÀzÀAiÉÄ' MAzÀÄ £ÁUÀjPÀ ¸ÀªÀiÁdzÀ ªÀÄÆ®¨sÀÆvÀ ®PÀëtUÀ¼À¯ÉÆèAzÀÄ. vÀ£Àß ¸ÀºÀfëUÀ¼À ¸ÀAvÀwAiÀÄ£ÀÄß gÀQë¹PÉÆAqÀÄ ºÉÆÃUÀĪÀÅzÀ£ÀÄß PÀ°AiÀÄzÀ AiÀiÁªÀÅzÉà ªÀiÁ£ÀªÀ ¸ÀªÀiÁdzÀ £ÀqÀªÀ½PÉUÀ¼ÀÄ ¥Àæ±ÁߺÀðªÁUÀÄvÀÛªÉ. »ÃUÉ C¥ÁAiÀÄzÀ CAaUÉ §AzÀ ºÀ®ªÀÅ fêÀ¸ÀAvÀwUÀ¼À£ÀÄß G½¹, ¨É¼É¹zÀ GzÁºÀgÀuÉUÀ¼ÀÄ £ÀªÀÄäªÀÄÄA¢ªÉ. ªÀÄÆgÀ£Éà dUÀwÛ£À ªÀÄ£ÀĵÀå PÉÆÃnAiÀÄ£ÀÄß  ºÀļÀÄUÀ¼ÀAvÉ ºÉƸÀQ ºÁPÀĪÀ CªÉÄjPÁ ¸ÀºÀ vÀ£Àß zÉñÀzÀ°è «£Á±ÀzÀ CAaUÉ §A¢zÀÝ §¥sɯÉÆÃUÀ¼ÉA§ PÁqɪÉÄäUÀ¼À£ÀÄß PÉêÀ® 20£Éà ±ÀvÀªÀiÁ£ÀzÀ DgÀA¨sÀzÀ°è ªÀÄvÉÛ »AqÀÄUÀ¼À°è PÁtĪÀAvÉ ªÀiÁrvÀÄ. F ªÀÄÆ®PÀ vÀ£Àß C£ÉÃPÀ CªÀiÁ£À«ÃAiÀÄ ªÀÄÄRUÀ¼À ªÉÄÃ¯É ¸Àé®àPÁ® ¥ÀgÀzÉ ©Ã¼ÀĪÀAvÉ ªÀiÁrPÉÆArvÀÄ. EzÀgÀ »AzÉ MAzÀÄ PÀÄ® ¸ÀAWÀµÀðzÀ PÀxÉ EzÀÝgÀÆ dUÀwÛ£À d£À §¥sɯÉÆÃUÀ¼À G½«£À £ÀAvÀgÀ d£ÁAVÃAiÀÄ ºÀvÉåAiÀÄ ¥ÀæRgÀvÉAiÀÄ£ÀÄß ¸Àé®à PÀrªÉÄ `¦üïï' ªÀiÁqÀvÉÆqÀVzÀgÀÄ. FUÀ ¨sÁgÀvÀªÀÇ CAxÀzÉÝà ¹ÜwAiÀÄ°è ¤AwzÉ.

d£ÁAVÃAiÀÄ ºÀvÉåAiÀÄ C¥ÁzÀ£ÉAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀzsÀåPÉÌ ¨sÁgÀvÀ ªÉÄÃ¯É ºÉÆj¸À¯ÁUÀ¢zÀÝgÀÆ, vÁgÀvÀªÀÄå¢AzÀAvÀÆ ¨sÁgÀvÀªÀ£ÀÄß ªÀÄÄPÀÛUÉƽ¸À¯ÁUÀzÀÄ. eÁw ¨sÀÆvÀªÀ£ÀÄß DªÁ»¹PÉÆArgÀĪÀ zÉñÀªÉÇAzÀzÀ°è J¼ÀÄî PÁ½¤AzÀ  UÉÆèç¯ï ªÁ«ÄðAV£ÀªÀgÉUÉ AiÀiÁªÀÅzÉà ZÀaðUÉ §AzÀgÀÆ CzÀÄ eÁwÃAiÀÄvÉAiÀÄ «µÀ ©ÃdUÀ¼À zÀlÖtÂAiÀÄ°è «Ä±ÀæUÉÆAqÀÄ ¸ÀAQÃtðªÁV©qÀÄvÀÛzÉ. »ÃUÁV £ÀªÀÄä ªÀÄÄA¢gÀĪÀ ZÁjwæPÀ ¸ÀªÁ¯ÉÆAzÀ£ÀÄß EªÉ®èjAzÀ ªÀÄÄPÀÛUÉƼÀ¹ `¸ÀAgÀPÀëuÉAiÀÄ£ÀÄß' ¸ÀAgÀPÀëuÉAiÀÄ ¥Àj¢üAiÀÄ°è ªÀiÁvÀæ £ÉÆÃqÀĪÀ ¥ÀæAiÀÄvÀß vÀÄA¨Á vÉÆqÀQ£ÀzÉAzÀÄ C¤¸ÀÄvÀÛzÉ. ¨sÁgÀvÀzÀ°è ºÀÄ°UÀ¼À ¸ÀAgÀPÀëuÉ PÉêÀ® MAzÀÄ ¥ÁætÂAiÀÄ ¸ÀAgÀPÀëuÉAiÀiÁV ªÀiÁvÀæ G½¢zÉ JAzÀÄ £À£ÀUÉ C¤ß¸ÀÄwÛ®è. ºÁUÁV F ZÀZÉð ¤ÃgÀ¸ÀªÁUÀzÉAzÀÄ D²¸À§ºÀÄzÀÄ.

ಡಾ.ಟಿ.ಎಸ್. ವಿವೇಕಾನಂದ